Te veel fouten bij medicatie van veelslikkers
Verantwoordelijkheid voor verbetering ‘polyfarmacie’ onduidelijk
Te veel fouten bij medicatie van veelslikkers
LEEUWARDEN - Wanneer de huisarts, de apotheker en de verzorgende gezamenlijk de medicatie doornemen van ouderen die veel verschillende geneesmiddelen gebruiken, blijkt er in veel gevallen iets niet te kloppen. De partijen zijn het erover eens dat het beter kan, maar verschillen van mening over de oplossing.
Een onderzoek in drie Friese verzorgingshuizen dat gisteren openbaar werd, toonde nog eens aan dat polyfarmacie - het tegelijk gebruiken van veel medicijnen - meer aandacht verdient.
,,Wat precies de omvang van het probleem is, weten we niet. Maar ik schat dat dit bij de helft van de verzorgingshuizen in Fryslân speelt, en dat is een voorzichtige schatting”, zegt J. Vermeulen, adviserend geneeskundige van Zorgverzekeraar De Friesland. ,,En het probleem beperkt zich niet tot de verzorgingshuizen. Ook in de thuiszorg zijn talloze ouderen die veel medicijnen krijgen, en daar is nog minder overzicht.”
Het recente onderzoek van DGV, het Nederlands instituut voor verantwoord medicijngebruik, maakte twee dingen duidelijk: de voorgeschreven medicijnen van veel ouderen kunnen beter op elkaar afgestemd worden, en een grote hoeveelheid medicijnen leidt gemakkelijk tot vergissingen bij de gebruiker. Volgens Vermeulen is het nu zaak om de bevindingen van dit onderzoek om te zetten naar een bruikbaar advies voor de overige verzorgingshuizen. ,,Die moeten dan zelf kijken hoe het beter kan, al dan niet met externe begeleiding.”
Vermeulen wijt het gebrek aan toezicht aan het verdwijnen van de verpleegkundige. ,,Die is om financiële redenen bij de verzorgingshuizen verdwenen. Nu ontbreekt die vakkundige controle. Verzorgenden delen de medicijnen uit zoals ze die in weekvoorraden van de apotheek hebben gekregen, de apotheek voert uit wat de huisarts voorschrijft, maar op al die vlakken kan het misgaan. De verpleegkundige laten terugkeren als controleur vind ik een optie.”
Voor kwaliteitsmedewerker F. van der Galiën van Swettehiem Leeuwarden is dat te simpel gesteld. ,,Onze verzorgenden zijn ook opgeleid om met medicijnen om te gaan. Bovendien staan zij als persoonlijk begeleider dichter bij de cliënt dan de verpleegkundige voorheen. Daardoor kunnen zij sneller signaleren dat er iets niet klopt. Voorop staat dat de huisartsen verantwoordelijk zijn voor de medicijnen die ze voorschrijven. Wij zien dan ook het liefste dat onze huisartsen jaarlijks nagaan of de mensen met veel medicijnen nog de goede middelen gebruiken. Precies zoals nu ook is gebeurd bij het onderzoek van DGV.” Afspraken over een vervolg op het onderzoek dat nu is uitgevoerd, zijn echter nog niet gemaakt.
Grijs gebied
De apothekers beschikken over een computersysteem dat waarschuwt bij combinaties van medicijnen die schadelijk op elkaar inwerken. ,,Maar dat geldt alleen voor wat wij absolute contra-indicaties noemen”, zegt Vermeulen. ,,Daarnaast is er een groot grijs gebied van middelen die je liever niet combineert, maar soms wel allebei nodig zijn. Een apotheek kan de automatische waarschuwing voor die gevallen uitzetten, en daardoor passeert dat soort dingen nu te gemakkelijk.”
De Inspectie voor de Gezondheidszorg zegt in een reactie dat verkeerd medicijngebruik nog altijd het grootste probleem is in de zorg. Per jaar krijgen tienduizenden mensen het verkeerde geneesmiddel voorgeschreven. ,,Controleren en blijven waarschuwen, dat is het enige dat we eraan kunnen doen”, aldus een woordvoerder.
Bron: Friesch Dagblad (14-08-2007)