Bijstanders flauw van het wantrouwen
Uitkeringsverstrekkers controleren te streng
Bijstanders flauw van het wantrouwen
Leeuwarden - Friezen met een uitkering zijn het beu dat ze door uitkeringsinstanties aan alle kanten worden gecontroleerd. Ze voelen zich behandeld alsof ze allemaal potentiële fraudeurs zijn. Door de strengere handhaving zou de privacy in het nauw komen.
Dat schrijven het Fries Samenwerkingsverband Uitkeringsgerechtigden (FSU) en het Provinciaal Overleg Cliëntenraden Sociale Zaken Fryslân (POC) in een nieuw visiedocument. Dit weekend zal dat op de mat vallen bij alle gemeenteraden en colleges in de provincie. Ook aan de cliëntenraden en aan de uitkeringsinstanties UWV en de Sociale Zekerheidsbank is het document verstuurd.
Alle uitkeringsinstanties zijn de afgelopen jaren dichter op de huid van de bijstanders gekropen, schrijft Nanne de Jong van het FSU. ,,Gegevens worden niet alleen meer onderzocht als er verdenking is van misbruik of fraude. Er wordt ook steeds meer nagekeken of iemand bij het aanvragen van een uitkering wel precies alle vragen volledig heeft beantwoord.”
Het UWV doet volgens hem tegenwoordig telefonische ‘inspecties’, naast de reguliere administratieve controle. ,,Dat is om de ‘controlebeleving’ van de klanten te verhogen.” Als een uitkeringsgerechtigde niet wil meewerken aan een telefonische ondervraging, kan een huisbezoek volgen.
Dat middel wekt de meeste wrevel bij uitkeringsgerechtigden, omdat inspecteurs daarbij in hun huis rondspeuren naar buitensporig dure meubelen of elektronica, of naar signalen dat er meer of minder mensen wonen dan is opgegeven: tandenborstels bijvoorbeeld.
Een uitkeringsgerechtigde mag een huisbezoek door een inspecteur weigeren, maar dan wordt hij wel aangemerkt als verdachte van fraude, stelt De Jong. ,,En dan volgt een onderzoek door de sociale recherche.” Bij een huisbezoek kunnen de persoonlijke leefsfeer en privacy van de onderzochte behoorlijk in de knel komen. Daarom mag het middel alleen bij zeer concrete verdenking worden gebruikt, vinden de belangenbehartigers.
Het visiedocument is geschreven na een bijeenkomst in september. Bijna alle vertegenwoordigers van Friese cliëntenraden bleken daar dezelfde grieven te hebben over de verscherpte inspecties. De komende tijd zullen de lokale cliëntenraden hun gemeenten nog gevraagd of ongevraagd adviseren over het handhavingsbeleid.
De verzamelde raden vragen nu al om uitkeringsgerechtigden wat vaker de kans te geven een fout te herstellen als niet alle gegevens (juist) zijn verstrekt. ,,Stuur een waarschuwingsbrief, met het verzoek alsnog mee te werken.” Ook hopen ze dat gemeenten en uitkeringsinstanties bij het opleggen van straffen vaker persoonlijke omstandigheden gaan meewegen. ,,Het korten van de uitkering kan bijvoorbeeld verstrekkende gevolgen hebben voor de kinderen, die niks kunnen doen aan de sanctie.”
Bron: Friesch Dagblad (14-11-2008)
