Buizerd en reiger veelvraat
13 mrt 2006
Buizerd en reiger veelvraat
HEERENVEEN – De buizerd ( mûzebiter ) en de blauwe reiger ( riger ) vreten de meeste jonge weidevogelkuikens op. Dat concludeert Sovon Vogelonderzoek Nederland na intensief de nesten en kuikens met camera’s en zenders te hebben gevolgd. De kraai en de vos zijn dus niet de grootste boosdoeners, zegt onderzoeker W. Teunissen van Sovon.
Voor het landelijk onderzoek werden onder meer een gebied bij Langezwaag en Bontebok onderzocht. Bij Bontebok was de vos wel de grootste predator (rover) van kuikens.
Veel verschillende vogels en zoogdieren verorberen de eieren en kuikens van weidevogels. Bestrijding van alleen de kraai en vos, die in het algemeen als dé rovers van de nesten worden gezien, zal de weidevogel dus niet veel verder helpen. Volgens Landschapsbeheer Nederland, Sovon Vogelonderzoek en instituut Alterra zijn veel bredere maatregelen nodig.
Het aantal weidevogels als de grutto ( skries ) en kievit ( ljip ) holt in Nederland hard achteruit. Zonder extra maatregelen zal dit aantal de komende vijftien jaar halveren, becijferde het Centraal Bureau voor de Statistiek vorig najaar nog.
De daling is toe te schrijven aan het feit dat te weinig kuikens opgroeien tot volwassen vogels. Zelfs in bepaalde gebieden die speciaal naar de wensen van de weidevogels werden ingericht, bleek gemiddeld 7 procent van de gruttokuikens en 14 procent kieviten de zogenoemde “vliegvlugge leeftijd’’ te bereiken. Het leegroven van de nesten - de zogenoemde predatie - wordt vaak als oorzaak hiervan aangewezen. Met kraaien en vossen als hoofddaders.
Vooral dat laatste blijkt nu uit onderzoek van Sovon en Alterra, dat zaterdag in Nijkerk werd gepresenteerd, niet te kloppen. Via camera’s in de nesten en zendertjes op de kuikens telden de onderzoekers ten minste vijftien vogels en zoogdieren die de eieren en kuikens oppeuzelden. Met name de buizerd (12 procent), blauwe reiger (8-18 procent) en hermelijn (15 procent) vreten het kroost van de grutto en kievit op. De kraai speelt een veel bescheidener rol. Het belang van de vos is te vergelijken met dat van bijvoorbeeld de kat, ooievaar ( earrebarre ) of torenvalk ( wikel): “hooguit enkele procenten’’.
Van de gelegde eieren komt net de meerderheid (53 procent) gewoon uit. Maar de genoemde roofdieren die eieren opvreten zijn niet de enige belagers van de bedreigde weidevogels. Veel eieren komen niet uit omdat de ouders het nest verlaten (7 procent), omdat koeien en schapen het nest vertrappen (1 procent van de nesten) en worden eieren verhakseld in grasmaaimachines van de boeren (5 procent).
Omdat er verschillende veroorzakers zijn aan te wijzen voor de terugloop van de weidevogelstand, is het volgens de onderzoekers “lastig’’ de grutto’s en kieviten via eenvoudige maatregelen te helpen. Het openhouden van het landschap en een aangepast maaibeleid zijn voor de weidevogels net zo belangrijk als bescherming tegen de roofdieren, aldus Sovon en Alterra.
Bron: Friesch Dagblad (13-03-2006)
