Certificaat wâldgieltsje als streekeigen product
Certificaat wâldgieltsje als streekeigen product
BUITENPOST – “It is hjoed in bysûndere dei foar it wâldgieltsje én foar de wâldpyk”. De woorden van Louis Lyklema voor de woudjers kregen zaterdag in De Kruidhof te Buitenpost een warm vervolg. Certificaten van de organisatie Streekeigen Producten Nederland reikte gedeputeerde Anita Andriesen uit aan zowel Jacob Wilman van firma Wilman te Engwierum als aan Jaap Greydanus van Greydanus en Brouwer Aardappelgroothandel te Heerenveen.
De inspanningen voor het weer op de markt brengen van het wâldgieltsje als een ziektearme en smaakrijke aardappel zijn volgens Andriesen bijzonder geweest. “Der is no eins in nije takomst foar in âld ras”. Ze verwees hierbij naar het voorwerk van teler Wilman die naar eigen zeggen na een scherpe selectie ooit vijf van de twintig wâldgieltsjes goedkeurde en zijn successtory feitelijk met die vijf startte. “It hat in lange wei west om se super te krijen”, aldus Wilman. “Mar, no binne se der. ’t Is echt in lúkse ierdappel. Oare ierpels binne wat mear neutraal fan smaak”.
Karakteristiek voor het wâldgieltsje is, aldus Wilman, dat de aardappel goed tegen ziektes is bestand. “Yn 1891 wie der neffens in âld kranteferhaal in soad sykte yn de ierpels, mar it wâldgieltsje wie doedestiids de iennichste dy’t net siik wie”. Ook namens distributeur Greydanus overhandigde hij met zichtbaar plezier enkele pitrieten mandjes met wâldgieltsjes aan Anita Andriesen. “Froeger wie it sa dat de froulju op it lân de ierpels sochten. De manlju dy dolden dan”, zo typeerde Wilman het verschil tussen het lichte en het zware werk in de aloude tijd.
Wereldmarkt
De eeuwige scheidslijn tussen het mannen- en het vrouwenwerk op het aardappelland prikkelde Andriesen direct. “Guon manlju moasten hurder en hurder dolle, om’t de froulju hurder sykje koene as hja dolle koene”.
Naast de teler en de distributeur plaatste Andriesen ook de streek in het zonnetje. “Der sit kriich yn dizze streek”. Het belang van een kloeke inzet is volgens haar groot, omdat Nederland daaraan haar positie als aardappelleverancier op de wereldmarkt heeft te danken. Vijftig procent van de pootaardappelteelt voor de wereldmarkt blijkt in handen van Nederlanders te zijn, terwijl van die vijftig procent de helft in Friese handen berust.
Andriesen, die als onvervalste Bildtker prat zei te gaan op haar ‘poatierpel-eftergrûn’, beloofde de wâldgieltsjes zondag thuis te serveren. “Ik sil se wol skraabje moatte, want mei skilen bliuwt der miskien net safolle oer”. Wilman: “Nee, net skraabje. Siede yn it jaske”.
Bron: NijsNet (07-07-2008)
