Fryslân investeert opnieuw in toekomst als watersportprovincie

Provincie Fryslân investeert opnieuw in toekomst als watersportprovincie

 

LEEUWARDEN - Iedereen die de komende zomer op of rond de Friese wateren vertoeft, ziet dat daar hard gewerkt wordt. De werkzaamheden hebben te maken met het Friese Merenproject dat voor veel verbeteringen aan de infrastructuur van de watersport zorgt. Het doel: een groter en aantrekkelijker vaargebied voor waterrecreanten. Daarmee versterkt Fryslân haar toeristische marktpositie voor de toekomst.

 

Wanneer in 2015 de watersportsector in Fryslân floreert en de provincie volop profiteert van de wereldwijde groei van de toeristensector, zal menigeen met voldoening terugkijken naar het jaar 2001. Toen namelijk startte het Friese Merenproject, waarmee provincie Fryslân en de Friese gemeenten grootschalig investeerden in hun eigen toekomst. Een toekomst waarin provincie Fryslân de spil vormt in een internationale watersportregio, die loopt van Zeeland tot aan Noord-Duitsland en Denemarken.

 

Infrastructuur sterk verbeterd

Fryslân is mooi, niet in de laatste plaats vanwege haar meren. Dat weet ook menigeen buiten de provincie. Om de Friese wateren toegankelijker te maken en aantrekkelijker om op en bij te vertoeven, werkt Fryslân nu al aantal jaren aan het eerder geschetste toekomstbeeld. Onder leiding van het Friese Merenproject is in de eerste plaats werk gemaakt van de infrastructuur van de provincie. Tot 2007 investeerden provincie en bijvoorbeeld gemeenten 245 miljoen euro in onder meer de aanleg van aquaducten en het verhogen van bruggen. Vele kilometers vaarweg werden verbreed en waar nodig verdiept en er is gewerkt aan betere en nieuwe aanlegplaatsen. Dit is een greep uit de activiteiten van de afgelopen jaren, die de komende tijd worden voortgezet en waaraan nu nog 100 miljoen euro extra wordt besteed.

 

Internationaal op de kaart

Gedeputeerde Bertus Mulder, tot de komende Statenverkiezingen verantwoordelijke gedeputeerde , keek onlangs met trots naar de resultaten die er liggen. ”Wat berikt is, is om grutsk op te wêzen,” zei hij. ”It Fryske Marregebiet kin it sintrum fan de wettersportfoarsjenning yn Noardwest Europa wurde. Dêr is wol een bettere promoasje foar nedich en in bettere berikberens.” Mulder kan in maart met een gerust hart afscheid nemen, want voor het tweede deel van ‘zijn’ project maakten Gedeputeerde Staten een ambitieus plan, waarmee de ingezette koers wordt aangescherpt en nieuwe verbeteringen starten. Provinciale Staten hebben op 21 februari 2007 ingestemd met het vervolg van het Friese Merenproject.

 

In het vervolg van het Friese Merenproject worden de in de eerder in gang gezette projecten ook afgemaakt. Daarnaast voorziet het vervolg in een extra impuls voor de werkgelegenheid.

Waar de eerste jaren in het teken stond van het beter bevaarbaar maken van het Friese merengebied, zet Fryslân zichzelf de komende jaren provinciebreed op de kaart als kern van een internationaal watersportgebied. Daarvoor zijn investeringen nodig in provinciegrens overschrijdende verbindingen, investeringen in watersportkernen en investeringen in innovatieve ICT toepassingen binnen de Friese watersport.

 

Grenzeloos varen

Het hoofdthema van het Friese Merenproject voor de komende jaren is ‘Grenzeloos Varen’. Door de capaciteit van de sluizen bij het IJsselmeer en de Wadden waar nodig te verbeteren en een doorvaart naar vaargebieden buiten de provincie te realiseren, sluit Fryslan beter aan op vaarbewegingen binnen een internationale watersportzone, die loopt van Zeeland, het IJsselmeer en de Wadden naar Noord-Duitsland en Denemarken. Een betere en aantrekkelijkere verbinding als een Staandemastroute door Fryslân, voorkomt dat grotere schepen Fryslân slechts passeren via het IJsselmeer en de Wadden. Bovendien kan een sterkere verbinding door Fryslân de druk van het Waddengebied enigszins afleiden. Hierdoor worden de watersporteuro’s meer in onze provincie uitgegeven. De Friese natuur en het landschap blijven daarbij van groot belang als bezoekmotief voor de toeristen. Behoud van het karakteristieke open landschap in Fryslân is dan ook een belangrijke randvoorwaarde.

 

Meer bestedingen aan de wal

Hoe leuk varen ook kan zijn, uiteindelijk wordt de euro aan de wal besteed. Om de toerist in Fryslân aan wal te laten gaan, neemt het Friese Merenproject bestaande en nieuwe watersportkernen onder de loep. Ook hierbij is behoud en ontwikkeling van de karakteristieke historische watersportkernen een belangrijke uitdaging. Voldoende voorzieningen voor ouderen en voor kinderen aan de wal moet in het watersportgebied Fryslân een vanzelfsprekendheid worden, evenals voldoende passantenplaatsen bij horeca en overig toeristisch bedrijfsleven. Daarnaast stimuleert de provincie de ontwikkeling van een overdekt watersportrecreatiecentrum, wat tevens kan dienen als slechtweervoorziening voor toeristen.

 

Innovatieve ICT toepassingen in de watersport

Nu er veel investeringen in ”hardware” worden gedaan is het tijd om deze ”hardware” ook rendabel te maken door een goede ”software”. Er zijn allerlei nieuwe toepassingsmogelijkheden op het gebied van informatie- en communicatietechnologie (ICT) waardoor de informatievoorziening over bijvoorbeeld de bedieningstijden van bruggen en sluizen, toeristische voorzieningen, attracties e.d. worden verbeterd. Hierbij wordt onder andere gedacht aan de introductie van een digitale watersportpas met daarin een  chip met gegevens van de boot (lengte, hoogte en diepgang). Bij de bruggen zou dan een voorziening moeten komen die de chip kan uitlezen zodat bijvoorbeeld de brugbediening op maat kan worden verzorgd. Daarnaast wil de provincie door middel van GPS diensten als vaarroutes, en hieraan gekoppeld toeristische informatievoorzieningen, gaan aanbieden.

 

Extra investering van 150 miljoen euro

De provincie werkt met het Friese Merenproject nauw samen met ondernemers en gemeenten. Alle resultaten komen voort uit die samenwerking en moeten dat ook de komende jaren doen. Met de oorspronkelijk geplande investeringen wordt een achterstand ingelopen op het gebied van goede infrastructuur. De plannen voor het vervolg van het project voorzien in een extra impuls van 150 miljoen euro om deze infrastructuur ook direct te laten leiden tot een werkgelegenheidsimpuls.

 

Bertus Mulder verwacht dat de financiering onder leiding van een nieuw college van GS hoe dan ook op de plank komt: ”Rekreaasje is foar Nederlân en Fryslân in wichtige pylker, dat wit Ekonomyske Saken ek. It Project Fryske Marren sil op é ny in lanlike of Europeeske bydrage krije. Bûten dat wit ik dat der genôch oare ympulzen wêze sille foar ûs skitterjende provinsje.”

 

Concrete plannen ter plaatse 

Door de diverse toegangspoorten naar de Friese wateren te versterken, is het voor toeristen aantrekkelijker en gemakkelijker om de provincie te bereiken. Het is de verwachting dat Fryslân door deze maatregelen meer bezoekers zal trekken. Overigens gaat het niet in de eerste plaats om meer bezoekers, maar vooral om bezoekers datgene te bieden waardoor ze terugkomen en vooral om hogere bestedingen te bewerkstelligen door meer kwalitatieve hoogwaardige diensten te verlenen en gastvrijheid te bieden. Wat betekent dit concreet op lokaal niveau?

 

Watersporters die met de boot vanaf het IJsselmeer plaatsen als Workum, Makkum, Stavoren of Lemmer aandoen worden gestimuleerd deze pittoreske plaatsen te bezoeken om vervolgens hun tocht door Fryslân te vervolgen. De locatie van passantenplaatsen, in combinatie met informatievoorziening en wandelroutes naar de historische kernen wordt klantvriendelijker gemaakt. Als straks de sluis van Stavoren wordt verdubbeld wordt dit een nog leukere plek om even te gaan zitten. Daarin speelt de middenstand een rol van betekenis. Pleziervaartuigen die bij Lemmer Fryslân in willen varen via de sluis in het PM kanaal hebben te maken met gebruik voor de beroepsvaart. Om het voor wachtende recreanten plezieriger te maken op deze route, wordt onderzocht of de pleziervaart nog beter kan worden gefaciliteerd bij de sluis. Dit vergroot het vakantiegevoel en bovenal de veiligheid. Dat laatste speelt bij het scheiden van beroeps- en pleziervaart altijd een belangrijke rol. Ten slotte kan het nautische verleden van de voormalige zeehavens in een samenhangend masterplan per watersportkern worden opgepoetst. Dit geldt ook voor Harlingen, waarbij deze plaats bovendien de opgave heeft om watersporters vanaf het wad op te vangen.

 

Als watersportgebied is het Lauwersmeer min of meer ”toevallig” ontstaan door het afsluiten van een voormalige zee-arm. In het verleden is het gebied nooit echt voor waterrecreatie ingericht. Vanuit de watersporter bekeken, worden nu ook hier de mogelijkheden onderzocht het aantrekkelijker te maken. In dit gebied wordt ook bewust gekeken hoe de recreatievoorzieningen op een goede manier kunnen worden afgestemd op de natuurwaarden binnen het Nationaal Park Lauwersmeer.

 

De sluis bij Kornwerderzand vormt voor waterrecreanten die vanaf het IJsselmeer de noordelijke route kiezen een obstakel. Dit heeft te maken met getijden. Door buitendijks wachtplaatsen aan te leggen kan er min of meer onafhankelijk van het tij worden geschut waardoor er een beteren spreiding van de schuttingen kan plaats vinden en de  wachttijd in de toekomst zal verminderen. Hierdoor hoopt Fryslân meer toeristen aan de IJsselmeerkust de provincie in te trekken.

 

De Zuidoever van Echtenerbrug ( Tjeukemeer) is nu eigenlijk niet ingericht voor de watersport. Er is een dijk waar schapen grazen maar voor toeristen is er niets te beleven. Het stuk ligt op de route naar Noordwest Overijssel. Door dit deel toch aantrekkelijk te maken voor toeristen, blijven zij langer in Fryslân. Dit idee moet nog helemaal van de grond komen. Er zijn plannen voor aanlegplaatsen, een strandje, wandelroutes en het liefst restauratieve voorzieningen. Voor dat laatste is de inspanning van ondernemers een must.

 

De diepte op de Turfroute staat ter discussie want de wat dieper stekende schepen komen er soms  vast te zitten. Onderzocht zal worden of de route ook geschikt kan worden gemaakt door aanpassingen (baggeren) zodat er in de toekomst ook grotere motorboten doorheen kunnen varen. Omdat deze categorie watersporters vaak fietsen aan boord hebben, wordt langs deze route ook gewerkt aan fietsoverstappunten. De boot aanleggen en er op de fiets op uit gaan is dan het gevolg.

 

Met al zijn bruggen vormt Leeuwarden een knelpunt in de Staandemastroute. Een studie zal de komende tijd uitwijzen of bijvoorbeeld een route langs de oostkant van de Friese hoofdstad een alternatief kan zijn. Ook andere varianten door de stad worden onderzocht, waarbij centraal staat dat de bereikbaarheid van Leeuwarden over de weg er beter van moet worden.

 

Op de Noordelijke Elfstedenroute worden voornamelijk bruggen aangelegd of verhoogd en vaarten verdiept en/of verbreed. Als cultuurhistorisch gebied wil het noorden van Fryslân hiermee een bijdrage leveren aan het watertoerisme in Fryslân. Hiermee herovert ook het Noordelijke kleigebied van Fryslân het van oudsher op water georiënteerd verleden. Bovendien draagt de ontwikkeling van deze route bij aan streven van de provincie om de Friese Elfsteden als toeristische trekker extra op de kaart te zetten. Een volledig bevaarbare Elfstedenvaarroute draagt hieraan bij. Het streven is om daarom ook in de Zuidwesthoek de ontbrekende schakels zoals tussen Hindeloopen en Workum op termijn te realiseren.

 

In oostelijke richting van Fryslân is de verbinding Drachten-Groningen een ontbrekende schakel in het toervaartnetwerk. In zuidelijke richting is dit de verbinding naar Assen. Een nadere tracéstudie zal moeten uitwijzen welke route ontwikkeld wordt. Wel is bekend dat motorboten die nu naar Groningen willen varen, dat doen dat via het Lauwersmeer of het Van Starkenborgkanaal. Ook hier worden zij geconfronteerd met de beroepsvaart en dit is niet veilig. Een mogelijke nieuwe route is veiliger, aantrekkelijker en korter.

 

Bron: Provincie Fryslân (28-02-2007)
www.fryslan.nl