Fusies kunnen al in 2012
Geen draagvlak voor één grote gemeente in Noordoost-Fryslân
Fusies kunnen al in 2012
Dokkum - De beoogde gemeentefusies in Noordoost-Fryslân kunnen al over vier á vijf jaar een feit zijn. Het onderzoek naar die mogelijk van de colleges van Dongeradeel, Dantumadeel, Kollumerland en Achtkarspelen moet in 2010 klaar zijn. Maximaal anderhalf jaar later moet het plan uitgevoerd zijn, vindt burgemeester Cazemier van Dongeradeel.
Het onderzoek bekijkt de voor- en nadelen van een fusie tussen Dongeradeel en Dantumadeel enerzijds en Kollumerland en Achtkarspelen anderzijds. ,,Kernpunten in het onderzoek zijn: gaat de kwaliteit erop vooruit en kan het tegen relatief lage kosten'', stelt burgemeester Cazemier van Dongeradeel en voorzitter van NOFA, het samenwerkingsverband van de vier Noordoost-gemeenten. ,,Als blijkt dat het niets oplevert en het te duur wordt, moet je het niet doen.''
De NOFA-colleges verwachten echter een tegenovergestelde uitkomst. Gemeenten krijgen steeds meer taken naar zich toegeschoven. De lokale overheid wacht bovendien een digitaliseringslag. Over vijf jaar halen burgers niet meer een formuliertje om een bouwaanvraag in te dienen, maar vragen ze een vergunning aan via internet. Dergelijke vernieuwingen vergen hooggekwalificeerd personeel en als grote werkgever kun je nu eenmaal gemakkelijker mensen trekken dan als kleine speler.
De vier gemeenten werken al jaren samen. Toch kiezen de colleges niet voor één grote fusie. ,,Daar is geen bestuurlijk draagvlak voor”, aldus Cazemier. De afstand van Holwerd (in het noorden) naar Surhuisterveen (in het zuiden) is te groot. Twee gemeenten van elk zo’n 45.000 inwoners is beter te behappen.
De noodzaak om te fuseren is niet in alle gemeenten even groot. Dantumadeel en Dongeradeel hebben warme gevoelens voor elkaar. Bovendien zijn ze samen verantwoordelijk voor toekomstige woongebied tussen Damwoude en Dokkum en krijgen ze samen te maken met de Centrale As. In Kollumerland en Achtkarspelen hebben bestuurders en raadsleden zich geregeld uitgesproken tégen herindeling, al werken ze samen op gebied van milieu en sociale zaken. Volgens Cazemier hadden die opmerkingen betrekking op een fusie van de hele Noordoost-regio. De ‘twee keer twee-constructie’ zou wel in goede aarde vallen.
Uiteindelijk beslissen de vier gemeenteraden over het doorgaan van een fusie. Zij moeten straks ook eerst beslissen of het onderzoek daarnaar er inderdaad komt. De burger zal ook betrokken worden bij het besluit. De raad beslist over de manier waarop dat zal gebeuren.
Bij de herindelingen in 1926 en 1984 zorgden de discussies voor verhitte gemoederen. ,,Zulke emoties zal een herindeling nu niet meer oproepen. Burgers zien een gemeente als een zakelijke dienstverlener. Identiteit is niet meer afhankelijk van of je aan de ene kant of de andere kant van de grens woont.”
Het personeel van de gemeenten is gisteren ingelicht over de plannen. Volgens Cazemier zal de herindeling niet ten koste gaan van banen. Ook is sluiting van twee van de vier gemeentehuizen niet aan de orde. Alle vier NOFA-gemeenten hebben recentelijk gerenoveerd, gebouwd of verbouwd. Afstoten zou kapitaalvernietiging zijn. ,,Bovendien kan er best een afdeling in Damwoude zitten en een andere in Dokkum. Dat gebeurt nu ook.”
Een eventuele fusie betekent evenmin het einde van de NOFA-constructie, zegt Cazemier. Wel gaat de bovengemeentelijke organisatie zich meer focussen op gemeenteoverstijgende belangen en samenwerken op gebied van jeugd en onderwijs. Ook komt er op termijn een gezamenlijk belastingkantoor. De FNP-fractie in de gemeenteraad van Dongeradeel heeft in een reactie al laten weten, samenvoeging met Dantumadeel een stap te ver te vinden.
Regisseur
NOFA-regisseur Henk Sikkema uit Leeuwarden stopt in oktober met zijn werk. Volgens eigen zeggen heeft hij alle doelen die hij zich had gesteld, gerealiseerd. Eén van de doelen was het opstellen van een einddoel voor de bestuurlijke samenwerking van de vier gemeenten. De loshangende samenwerking was volgens hem te vaag. De aansturing van Sikkema heeft uiteindelijk dus geleid tot het voorbereiden van een fusieonderzoek.
Burgemeester Bilker van Kollumerland is erg ontstemd over de actie van FNP-gemeenteraadslid J. Samplonius. Die bracht maandag via een ingezonden stuk in het Nieuwsblad van Noord-Oost Friesland vertrouwelijke informatie naar buiten over de mogelijke gemeentefusies in Noordoost-Fryslân. De burgemeester wilde eerst de raad en het personeel op de hoogte brengen en dan het nieuws aan de burgers bekendmaken. ,,Hij heeft het vertrouwen binnen de raad geschonden en forse inbreuk gemaakt op een zorgvuldig gekozen procedure van alle vier gemeenten”, schrijft Bilker in een reactie.
Samplonius vond het onjuist dat zulke belangrijke informatie als een onderzoek naar fusie tussen Dantumadeel en Dongeradeel, en tussen Kollumerland en Achtkarspelen, vertrouwelijk wordt behandeld. Volgens Bilker is tijdens de besloten bijeenkomst van donderdag ,,afgesproken dat er een notitie naar de raad komt, waarbij een eerste gedachtegang zal plaatsvinden met daarin een communicatie- en besluitvormingstraject”. Of er sancties volgen, weet hij nog niet. ,,Ik wil eerst een gesprek.” Op verzoek van de raad wordt volgende week donderdag een extra raadsvergadering gehouden over de kwestie.
Bron: Friesch Dagblad (19-09-2007)
