Het oude ambacht moet hip worden voor de jeugd
‘Straks kan niemand meer een kozijn plaatsen’
Het oude ambacht moet hip worden voor de jeugd
Joure - De oude ambachten in Fryslân staan onder druk en dreigen te verdwijnen. De overheid, bedrijven en scholen moeten snel meer gaan samenwerken om te voorkomen dat essentiële kennis verloren gaat. Dat zeiden gedeputeerde Adema en vertegenwoordigers van het Gilde Skarsterlân gisteren tijdens een opentafelgesprek in Joure.
,,Leerlingen van nu weten hoe ze een tekening moeten lezen, maar niet meer hoe ze een kozijn moeten plaatsen”, vat Adema het probleem samen. ,,Op scholen zeggen ze dat ze geen kozijnen meer hóéven te kunnen maken omdat die toch kant en klaar uit de fabriek komen. Maar wie dat zegt, heeft er geen weet van hoeveel maatwerk er nog nodig is. Denk maar aan restauratiewerk. Er komt een moment dat we de kennis niet meer in huis hebben om een kozijn te plaatsen.”
Om te voorkomen dat ambachtelijke kennis verdwijnt, hoopt de gedeputeerde vurig dat oude vaklieden meer hun kennis gaan overdragen. Het Gilde Skarsterlân, een gilde van vrijwilligers, was het daar roerend mee eens. Op dit moment richt het gilde zich vooral op het verzorgen van kuiertochten door Joure waarbij aan toeristen en scholieren uitleg wordt gegeven over de historische ambachten.
Goede boterham
Joure stond jarenlang bekend als het centrum van de klokkenmakers. Ook waren er talloze kopergieters en koffie-, thee- en tabakmakers. De meeste ambachten zijn niet meer zo in trek. Volgens wethouder Hemmes van Skarsterlân komt dat omdat de maatschappij meer status koppelt aan beroepen waarbij met het hoofd gewerkt wordt en niet met de handen. Onterecht, vindt hij. ,,We moeten de jeugd vroeger warm maken voor ambachten en laten zien dat er een goede boterham mee te verdienen is.”
,,We moeten de ambachten weer hip maken”, vult Adema aan. Hij zegt dit niet vanuit een hang naar het verleden, maar omdat hij commerciële kansen ziet. Hij verwijst naar de exclusieve horlogemaker Van der Gang in Dokkum. ,,Dat is de rolex van het Noorden. Maar weinigen weten dat we in Fryslân een bedrijf hebben met zulke ambachtelijke kwaliteit. Jongeren moeten weten dat het ook zo kan.”
Vrijwilligers Het Gilde Skarsterlân draait volledig op vrijwilligers. Anders dan de naam doet vermoeden, heeft het gilde weinig te maken met de oude gilden en ambachten van weleer. Daar was volgens gildemeester Arie Lootsma te weinig belangstelling voor. De kennis wordt nu alleen nog overgedragen tijdens de rondwandelingen door het dorp. ,,We hebben wel een speurtocht opgezet voor het voortgezet onderwijs hier en dat stimuleert de jeugd zich met de ambachten bezig te houden.”
Adema vindt het prijzenswaardig wat het gilde doet, maar vindt het te weinig. ,,Het is buitengewoon belangrijk dat we overdragen wat achter ons ligt. Het heden ligt in het verleden. Maar waarom zoeken we niet meer aansluiting bij het beroepsonderwijs. De mensen van het gilde zijn fier genoeg om kennis over te dragen, waarom is dan die oorspronkelijke doelstelling losgelaten?”
Dat de ambachtscholen zijn verdwenen, betreurt Adema. Hij wil dat de regionale opleidingscentra meer gaan werken met een meester-gezeltraject, zoals dat vroeger gebeurde binnen de gilden en traditionele ambachten. ,,De kracht van de ambachtslieden moet meer doorwerken.”
Bron: Friesch Dagblad (02-07-2009)
