Liefde voor molens pakt jeugd bij het hart
Liefde voor molens pakt jeugd bij het hart
SURHUISTERVEEN – “Hearst de wiken sûzjen en alles kreaket. Prachtich sokke lûden”. Edo Werkman (15) uit Surhuisterveen wacht met smart op zijn opleiding voor vrijwillig molenaar. “Dat kin pas fanôf sechtsjin jier”. Bij de stellingmolen in zijn dorp warmt hij zich ondertussen op. Tijdens de nationale molendag leidde hij zaterdag dan ook met liefde voor het vak belangstellenden rond.
Als het even kan, is hij elke zaterdagochtend bij de molen te vinden. Wat hem aan de historische wiekendraaier bindt, kan hij lenig beantwoorden. “It earste wurdsje dat ik koe, wie mûne dat ik doe noch as ‘molen’ útspruts. It sit der yn en it giet der noait wer út. It komt net fia famylje of freonen, mar echt fanút mysels“.
Zijn belangstelling voor molens reikt zelfs zo ver dat hij af en toe op excursie gaat naar historische windvangers in Groningen en Duitsland. Zijn bevindingen bewaart hij handig op een digitale camera met een vier gigabyte-kaart. “Elke mûne hat in eigen ferhaal”.
Unicum van Brons
Met trots kon hij bezoekers zaterdag informeren over het malen van zaadkorrels tot meel, terwijl Johannes Blom (53) uit Drachten het fijn volkoren voor de bakker gereed maakte.
Opmerkelijk is dat de jeugd ook nauw betrokken is bij het draaiende houden van de zogeheten maalstoel. “It is in unyk eksimplaar”, vertelt de 16-jarige Wobbe Anne Veenstra uit Surhuizum over de tweetaktmotor die in 1933 door Brons uit Appingedam werd gebouwd. De 3,5 ton wegende machine werd voorheen ingezet door en bij het waterschap Wagenborgen.
Op dit moment, zo weet Wobbe Anne vanuit de vastgelegde historie, is het van de vier Brons-machines de enige die nog goed loopt. Uniek is daarnaast dat de machine niet over uitlaatkleppen beschikt, maar over inlaatkleppen. Al een handvol jaren is de jonge machinist gepokt en gemazeld door de liefde voor dit soort technische hoogstandjes. “De iene hat mear mei mûnen en de oare mei masjines. Dat sil ek altyd wol sa bliuwe. Dit is myn plakje”, bevestigt hij voor zichzelf bij het anderhalve ton wegende vliegwiel. “Hjir fiel ik my thús”.
Bron: NijsNet (10-05-2009)
