Scholen gooien onderbouw helemaal om
31 mrt 2006
Scholen gooien onderbouw helemaal om
DRACHTEN - De eerste jaren van het voortgezet onderwijs gaan er heel anders uitzien. Ruim driekwart van de scholen zegt in de onderbouw heel anders les te gaan geven. Daarmee gaat de basisvorming, een pakket van minimaal vijftien vakken, op de helling. De Tweede Kamer stemde deze week in met de wet die dit mogelijk maakt.
De projectgroep Onderbouw-VO vroeg scholen op verzoek van het ministerie van Onderwijs wat ze met ingang van komend schooljaar van plan zijn met de onderbouw. Werkt nu nog 85 procent van de scholen volgens de veel bekritiseerde basisvorming, waarbij alle leerlingen dezelfde vijftien vakken krijgen, over vijf jaar verwacht slechts 5 procent van de scholen dit nog te doen.
Het aantal kerndoelen, waarin staat wat een leerling precies moet weten en moet kunnen, wordt sterk teruggebracht. Scholen mogen grotendeels zelf bepalen hoe het onderwijs eruit gaat zien. Middelbare scholen grijpen deze mogelijkheid met beide handen aan, blijkt uit het onderzoek.
In Fryslân is bijvoorbeeld csg Liudger in Drachten en Burgum druk bezig met het omvormen van de basisvorming in een systeem met ‘leergebieden’. “Dat betekent dat leerlingen niet meer van allerlei losse vakken een paar uurtjes krijgen, maar blokken van gecombineerde vakken”, legt P. Stoer uit, sectorleider onderbouw voor havo en vwo. “De vakken als aardrijkskunde, geschiedenis en maatschappijleer worden bijvoorbeeld samengevoegd in het leergebied Mens en Maatschappij. Binnen die lessen worden algemene thema’s behandeld, met materiaal uit al die vakken.”
Een derde van de scholen wil leerlingen nog wel vakken laten volgen, maar die afwisselen met projectonderwijs. Ongeveer de helft wil vakken geheel of gedeeltelijk in elkaar schuiven. Volgens de nieuwe wet mogen docenten daarbij in teams gaan werken, waarbij een leraar ook les mag gaan geven in een vak waarvoor hij niet is opgeleid. Dit mag alleen als die vakken iets met elkaar te maken hebben. Een leraar geschiedenis zou ook iets over de economische aspecten van een bepaald tijdvak kunnen vertellen.
Dan zijn er ook nog een paar scholen die de leerling de vrije hand geven bij hun eigen onderwijs. Zij mogen in hoge mate zelf bepalen waarin ze les krijgen. Dit is niet alleen de werkwijze van de Iederwijs-scholen, maar bijvoorbeeld ook van Piter Jelles Impulse! in Leeuwarden, waar “de leerling vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid en creativiteit ontdekt wat hij kan en wil.” De leraren staan het kind ten dienste om zaken uit te leggen.
De basisvorming was bedoeld om alle leerlingen een gelijke kans te geven. Trage leerlingen zouden zo de mogelijkheid krijgen zich nog verder te ontwikkelen en niet meteen op achterstand worden gezet. Maar de klacht was dat de basisvorming de leerlingen te veel over één kam schoor.
Bron: Leeuwarder Courant (31-03-2006)
