Wantrouwen maakt de zorg onbetaalbaar
‘Absurde situaties door marktwerking’
Wantrouwen maakt de zorg onbetaalbaar
Leeuwarden - De overheid heeft de hoge kosten in de gezondheidszorg aan zichzelf te wijten door de overmatige controle op elk onderdeel van het zorgproces. De uit de hand gelopen bureaucratie vergalt bovendien het werkplezier, verhindert creatieve en besparende oplossingen en gaat uiteindelijk ten koste van de kwaliteit.
Dat betoogden de vertegenwoordigers van de Friese zorgsector gisteravond op de eerste debatavond van het seizoen die het Friesch Dagblad met VU Connected organiseerde.
,,We hebben nu een systeem van georganiseerd wantrouwen’’, stelde directeur Klaas Kuilman van thuiszorgorganisatie het Friese Land. Hij kreeg bijval van zijn collega Nico Medema van de Kwadrant Groep, die pleitte voor het ingrijpend uitkleden van het hele stelsel. ,,In feite heb je maar drie dingen nodig: aanbieders waar de klant uit kan kiezen, de politiek om te bepalen wat we nodig hebben en deskundigen om te beoordelen wie daarvoor in aanmerking komen. Alle andere instrumenten, zoals de zorgkantoren, kun je er zomaar uithalen. Dan krijg je instellingen die veel minder geld aan overhead kwijt zijn en voor vaste lage tarieven kunnen werken - of failliet gaan omdat ze niet effectief zijn.’’
Voormalig lector Bestuurbaarheid Jan Jurriëns aan de hogeschool Windesheim bekritiseerde ook de ,,betutteling’’ die de overheid aan de marktwerking koppelt, waardoor van echte marktwerking geen sprake is. ,,We leiden mensen hoog op, maar hoe meer we ze opleiden, hoe scherper ze gecontroleerd worden. Dat werkt niet. Je moet de vrijheid en verantwoordelijkheid bij de professional leggen.’’
Wethouder Ekhart van Sneek schetste de absurde situaties die door de marktwerking zijn ontstaan. ,,We zijn nu bezig met de nieuwe aanbestedingsronde voor de thuiszorg. Dat gaat gepaard met enorme kosten. Uit vrees voor claims vanwege verkeerde procedures haalt iedere gemeente er een duur juridisch bureau bij, de ambtenaren hebben er de handen vol aan, en al dat geld steken we niet in de zorg. Alles is gejuridiseerd, kapot geïndiceerd, doordat we ons eigen wantrouwen hebben gecreëerd. Daar wordt de gewone werknemer ook helemaal gek van.’’
Dat werd bevestigd door een coördinerend wijkverpleegkundige in de zaal. Zij stelde dat zij haar 32-urige werkweek vooral kwijt is aan het verantwoorden van wat zij en haar collega’s doen naar het zorgkantoor toe, waar het geld verdeeld wordt.
Valpreventie
De aanwezige bestuurders, politici en werknemers uit de praktijk beweerden stuk voor stuk dat het zonder die hele papierwinkel sneller, beter en menselijker kan. Ekhart voerde de kwestie van preventie aan. ,,Met een project voor valpreventie zorgden we ervoor dat in Sneek 15 procent minder mensen ten val kwamen. Dat leverde ongekende besparingen op, want met zo’n val komt vaak een hele reeks klachten op gang. Maar toen we bij de verzekeraar aanklopten met de vraag wat wij van dat voordeel terug konden zien, kregen we te horen dat preventie niet werd gedekt. Pas als er iets misgaat, komt er geld voor. En dus zijn we per saldo veel duurder uit.’’
Kuilman betreurt dat het twee jaar geleden niet gelukt is om heel Fryslân dat gewoon eens te laten proberen. ,,Wij zeiden hier: snijd ons bij wijze van spreken maar af van de rest van Nederland en laat ons het proberen met een vast budget, op onze eigen manier. Dat ging het ministerie te ver. Nu hebben we onder de naam Frieslab wel een aantal projecten lopen, maar dat is niet hetzelfde.’’
Kuilman, en anderen, zijn ervan overtuigd dat een Friese proef met een vast budget en de ruimte om buiten de bestaande hokjes, geldstromen en indicatievormen te denken, veel oplevert.
Bron: Friesch Dagblad (25-09-2009)
