Zorgen bouw door ‘gierige’ overheden
Sector kan prijsstijgingen moeilijk aan
Zorgen bouw door ‘gierige’ overheden
Leeuwarden - Noordelijke bouwbedrijven komen in de problemen door de prijsstijging van brandstof en bouwmaterialen. Met name bouwbedrijven die voor overheden werken hebben het volgens de branche moeilijk. Overheden willen namelijk voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.
Dat laatste vindt in elk geval de afdeling Noord van Bouwend Nederland. Het risico op kostenstijgingen wordt door de overheden volledig afgewenteld op de aannemers. In een open brief aan alle noordelijke provincies, gemeenten en waterschappen roept Bouwend Nederland de overheden op mee te delen in kostenstijgingen voor aannemers die voor hen aan het werk zijn. Oók als de risico’s vooraf zijn afgekocht. De kostenstijgingen van vooral brandstof, staal en bitumen (een belangrijk bestanddeel voor asfalt) zijn volgens de branche de laatste maanden zo extreem, dat die niet waren te voorzien.
Uit een analyse van Bouwend Nederland is gebleken dat er over 2007 en de eerste helft van 2008 door de overheden steeds zwaardere eisen aan inschrijvers worden gesteld. Bij een op de vijf aanbestedingen werd vorig jaar drie of meer referentie-eisen gevraagd. Disproportioneel veel, vindt Bouwend Nederland. Hierdoor wordt volgens de branchevereniging met name het Midden- en Kleinbedrijf buitenspel gezet, en daarmee de lokale bouwers.
Uit de analyse blijkt ook dat er nog erg traditioneel wordt aanbesteed. De laagste prijs is meestal de reden om een aannemer een opdracht te gunnen; dat gebeurt in zes op de zeven gevallen. Dit staat volgens de branche innovatie en vernieuwing in de weg.
Rolf Koops van Bouwend Nederland Noord kan in Fryslân geen namen van bedrijven of projecten met noemen die in de problemen zijn gekomen door de forse stijging van bouwmateriaal en brandstof. ,,Maar in de wegen- en infrabouw is dit bij heel veel projecten aan de hand.” Volgens Koops verschilt bijvoorbeeld de prijs van staal per dag en is die prijs in een paar maanden met tientallen procenten omhoog gegaan. ,,Dat maakt het heel lastig om te calculeren en te budgetteren.”
Volgens Koops bestaat er sinds een paar jaar een landelijke regeling waarbij de risico’s op kostenstijgingen door opdrachtgever en uitvoerder worden gedeeld. ,,Maar in de praktijk wordt die regeling door de overheden uitgesloten.”
De nood is hoog, zegt Koops. Zeker bij bedrijven in de wegenbouw. ,,De prijsstijgingen bezorgen de bedrijven een hoop kopzorgen. Natuurlijk zijn ze er aan gewend fluctuaties in de markt op te vangen, maar dit is extreem en alle indicatoren wijzen erop dat dit niet incidenteel is.”
Provinciehuis
Volgens Koops wordt niet gedoeld op de vernieuwbouw van het provinciehuis in Leeuwarden. Van dat bouwproject is bekend dat bouwbedrijven grote moeite hebben te voldoen aan het taakstellend budget dat Provinciale Staten hebben opgelegd. De aanbesteding loopt nog steeds. ,,Dan is het niet kies om het daar over te hebben. Maar het blijft een gezamenlijk belang om dit soort risico’s zo goed mogelijk te regelen.”
Uit de analyse van Bouwend Nederland blijkt ook dat er minder aanbestedingen in bouwnijverheid plaatsvinden. In de eerste helft van dit jaar zijn er 1044 aanbestedingen geweest, tegen 2442 over heel 2007. Of er daardoor minder omzet is gehaald uit de aanbestedingen, valt nog niet te zeggen. Misschien is dit het gevolg van de trend om meer te clusteren, stelt Bouwend Nederland.
De - volgens de bouwbedrijven - te hoge drempels in aanbesteding baart Bouwend Nederland des te meer zorgen, nu de Eerste Kamer de Aanbestedingswet heeft verworpen. De nieuwe wet zou randvoorwaarden stellen aan de omvang en hoeveelheid van eisen.
Bron: Friesch Dagblad (01-10-2008)
