‘Subsidie aan groeiclusters helpt niet’
Steun Noorden misschien fout
‘Subsidie aan groeiclusters helpt niet’
Leeuwarden - Het met rijksgeld subsidiëren van regionale bedrijvenclusters is helemaal geen garantie voor financiële groei. Dat schrijven onderzoekers van het Ruimtelijk Planbureau in het rapport ‘Clusters en economische groei’. Dat kan betekenen dat de verdeelsleutel voor steun aan Fryslân en andere Noordelijke provincies niet deugt.
Het clusterdenken ligt aan de basis van het nieuwste Haagse subsidieprogramma ‘Pieken in de Delta’. Daarin wordt onder andere uiteengezet hoeveel steun Noord-Nederland krijgt en waarom.
De centrale gedachte is dat je niet moet investeren in achterstandsgebieden, maar in gebieden met groeipotentie. Dan zou je het beste groepen van gelijksoortige bedrijven - sectoren, of clusters - moeten stimuleren. Voor Fryslân zijn bijvoorbeeld energie, waterbeheer en life-science aangewezen als subsidiewaardige ‘groeibriljanten’. Meer geld voor die clusters is meer geld voor heel Fryslân, is het idee.
Omdat de grootste clusters in Nederland zich in de Randstad bevinden, ontvangen Fryslân, Groningen en Drenthe minder subsidie sinds de geldverstrekkers op het clusterdenken zijn overgestapt. In de komende jaren ontvangt het Noorden 120 miljoen euro, verdeeld over vier jaar, om zes aangewezen sectoren te laten groeien.
Ten tijde van de Langman-steun, waarbij een hele andere methode werd gebruikt om het rijksgeld te verdelen, werd voor het Noorden 2,26 miljard euro uitgetrokken.
Het Ruimtelijk Planbureau stelt nu kritische vragen bij die praktijk. Volgens de onderzoekers is clustering van sectoren helemaal geen garantie voor bovengemiddelde economische groei. Den Haag zou de clustertheorie namelijk niet goed uitvoeren. Als Fryslân bijvoorbeeld bedrag X krijgt om alle regionale bedrijven in de kennisindustrie te helpen groeien, wordt er daarmee ten onrechte van uitgegaan dat de kennisindustrie een sector is die zich tot de provinciegrenzen beperkt.
Het cluster zou juist wel eens kunnen bestaan uit een bedrijf uit Amsterdam, Leeuwarden, Arnhem en Rotterdam. Het is daarom volgens het Planbureau niet juist om de totale geldpot te verdelen over regionale clusters. Het ongewenste effect is dat een regio met veel clusters zoals de Randstad, automatisch veel meer krijgt dan Fryslân. Daar komt bij dat de Randstedelijke sectoren het vaak toch al goed doen, terwijl het Noorden steun kan gebruiken.
Bron: Friesch Dagblad (21-06-2007)
